تعریف و کاربرد اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق

تعریف اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق

اتوماسیون در زبان یونان باستان به معنی خود فرمان میباشد. روباتیزه کردن یا اتوماسیون صنعتی به معنی استفاده از ابزارهای کنترلی به منظور هدایت و کنترل ماشین آلات صنعتی و پروسه های تولید میباشد.

در حیطه صنعتی سازی اتوماسیون صنعتی قدم بعدی مکانیزه سازی میباشد. به این شکل که مکانیزه سازی،ماشین را جایگزین نیروی فیزیکی انسان می کند فیزیکی و اتوماسیون صنعتی نقش احساس و مجری بودن مستقیم انسان در صنعت را به شکل چشمگیری کاهش می دهد.

تنها کاربرانی که در این سیستم ها در پروسه تولید شرکت دارند،ناظرانی هستند که به آنها مهندسین ساکن میگویند.

چرخه ی تولید اتوماسیون سازی شده شامل کلیه عوامل لازم برای اندازه گیری، انتقال،نمایش،ذخیره سازی و تنظیم اطلاعات از مراحل ساخت و اجرای فرامین مربوطه می باشد.

با روی کارآمدن تراشه های پردازش گر و کنترلر ایده ایجاد چنین سیستم هایی به وجود آمد. سیستم هایی که قادر باشند دخالت انسان در چرخه تولید را به حداقل رسانده و تنها او را ناظری بر پروسه ساخت گردانند. روباتهای صنعتی مهم ترین نقش را در این سیستم ها ایفا می کنند.

کاربرد اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق

اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق یکی از مهمترین ارکان تولید صنعتی به حساب می آید.

تا قبل از روی کارآمدن این نوع سیستم ها از دستگاههای مختلفی برای کنترل خطوط تولید استفاده می شد،که هر کدام به صورت مستقل عمل می کردند و محدودیت های بسیاری داشتند.

اما هدف از اتوماسیون صنعتی  و استفاده از روبات، تزریق احساس به پروسه تولید است. هم سویی و هم هدف کردن دستگاهها و روباتها و ایجاد شبکه در یک نظام تولید،حاصل به کارگیری تکنولوژی اتوماسیون است. به عبارت دیگر اتوماسیون صنعتی وظیفه ای بیش از کنترل فرایند تولید را بر عهده دارد.

اما وظایف تعریف شده ی یک سیستم اتوماسیون که توسط کارشناسان مربوطه تنظیم شده است عبارتند از:

۱- جاری ساختن استراتژی های کنترلی در کارخانه.

۲- تبادل اطلاعات میان بخش های تولید.

۳- ایجاد یک واسطه بین کاربر و مجموعه تحت کنترل.

سیستم های اتوماسیون صنعتی در هر دو نوع از فرایندهای تولید که شامل:

۱- فرایندهای پیوسته (واگرا) مثل: پالایش، غذائی و …..

۲- فرایندهای گسسته (همگرا) مثل: خودرو، لوازم خانگی و ….

یک فرایند تولید متناسب با نوع محصول مورد نظر به سه بخش تولید،بسته بندی و توزیع تقسیم میشود. تولید مهمترین بخش فرایند ساخت است.

از سنجش کیفیت مواد اولیه،انجام عملیات ابتدائی ساخت روی آنها تا فراوری محصول نهائی و آزمایش های پایانی کنترل محصول. روباتهای جابه جا کننده و برش دهنده پای ثابت این بخش دراکثر خطوط تولید هستند.

اما از آنجا که تمام فراورده ها و محصولات در پایان فرایند تولید نیاز به بسته بندی دارند و عواملی چون مدت مصرف، مسائل بهداشتی،سادگی حمل و…. در کیفیت محصول و توزیع فروش آن تأثیر گذارند، پس توجه به این بخش الزامی است.

از بارگیری محصول در خودروهای باربری تا عرضه محصول در فروشگاهها جزو بخش توزیع قرار می گیرد. استفاده از روباتهای ویژه بارگیری و خطوط حمل و نقل هوشمند،از مهمترین دستاوردهای اتوماسیون در بخش توزیع محسوب می شود.

اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق حتی در سطوح مدیریتی تولید نیز کارایی به سزایی دارد. این مهم به کمک واسط های ماشین انسان (HMI) انجام پذیر است.

چرا که علاوه بر کنترل سیستم،جمع آوری،هماهنگ سازی اطلاعات و نمایش آن در سطوح مختلف مدیریتی را امکان پذیر می سازد. کنترل سیستم به کمک HMI از راه دور به سادگی امکان پذیر است.

مزایای اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق

از گذشته تا به حال:

روباتها اولین بار ۱۹۵۴ در صنعت به کار گرفته شدند. این روباتها که به بازوی روباتی معروف بودند،دارای سه محور آزادی برای حرکت بودند،امروزه همان روباتها با شش محور آزادی هستند.

همچنین امروزه هدف از اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق برای شرکت های تولیدی از اهداف اولیه ای چون کاهش هزینه ها و افزایش تولید به اهداف والاتری چون افزایش کیفیت و انعطاف پذیری سیستم تغییر یافته است.

اهداف اولیه بدون دوراندیشی و مشتری مداری بود

اتوماسیون  صنعتی و امنیت کار:

در زمینه امنیت کار تقریباً همه با اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق موافقند. چرا که در بسیاری از صنایع که برای انسان خطراتی وجود دارد (نظیر صنایع شیمیایی و اتمی) این سیستم از جایگاه والا و مؤثری برخوردار میباشد. در عین حال در بسیاری از صنایع میزان دقت لازم به هیچ وجه توسط انسان دستیافتنی نیست. در اینگونه محیط ها نیز فقط باید از دستگاههای اتوماتیک و کنترل شده توسط کامپیوتر استفاده کرد.

اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق در ایران

بازار:

صنایع ایران هم اکنون با چالش های عمده ای روبه رو است. اقتصاد در حال تحول ایران با حذف انحصارات و موانع تجارت آزاد،در معرض هجوم فزاینده شرکت های خارجی جویای بازارهای جدید قرار گرفته است.

طیف این شرکت ها از تولید کنندگان با قیمت پایین و کیفیت نازل آسیای جنوب شرقی (مانند برخی تولید کنندگان چینی) تا تولید کنندگان دارای کیفیت بسیار بالا (مانند آلمان اتوماسیون صنعتی زیمنس) را دربرمی گیرد.

رقابت در چنین بازاری نیاز به نوسازی اکثر صنایع کشور را برای افزایش کیفیت طراحی و ساخت محصولات اجتناب ناپذیر می کند. در این راستا اتوماسیون نقش استراتژیک و تعیین کننده ای در باقی ماندن تولید کنندگان ایرانی در عرصه رقابت دارد.

اما آیا به میزان این اهمیت،در ایران به اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق پرداخته شده است؟ پاسخ این سئوال مطمئناً منفی است. بازار اتوماسیون در ایران تنها شاهد فعالیت چند شرکت نوپا و کوچک است که بیشتر فعالیتشان در حوزه برق است.

این شرکت ها به نوعی خدماتی محسوب می شوند و تنها فعالیتشان نصب،راه اندازی،تعمیر و در برخی موارد آموزش سطحی این سیستم ها می باشد.

البته بعضی شرکتها هم در زمینه وارد کردن قطعات و ابزارآلات و دستگاههای مربوط به اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق تلاش می کنند. ولی این گونه فعالیت ها برای رسیدن به هدف مورد نظر که به نوعی همان چشم انداز بیست ساله است کافی نیست.

اما یکی از تنهاترین شرکتهای ایرانی که در زمینه طراحی و ساخت روبات های صنعتی و شبکه های اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق فعالیت می کند، شرکت مهندسی توسعه سایپا (سیکو) است که علاوه بر موارد مطرح شده وظیفه پشتیبانی خطوط تولید سایپا را نیز برعهده دارد.

این شرکت چند کارخانه اتومبیل سازی را در قسمت خطوط رنگ مجهز به سیستم اتوماسیون کرده است. هر چند،این شرکت نیز اکثر روبات ها و دستگاهها را از خارج وارد می کند.

در واقع می توان گفت در ایران هیچ روباتی به صورت خط تولید در کارخانه و یا تولید انبوه ساخته نمی شود. روباتهای ساخته شده به صورت موردی و آن هم توسط برخی مراکز پژوهشی و دانشگاه ها بوده است.

البته مقصود من روباتهای صنعتی هستند. شاید یکی از دلایل این امر،این باشد که صنایع داخلی ما هنوز آنقدر پیشرفت نکرده که نیاز به تولید انبوه روبات باشد. دلیل دیگر نیز شاید ارتباط ضعیف بین صنعت و دانشگاه باشد.

شاید هم این تکنولوژی به خوبی معرفی نشده و اطلاع رسانی در این رابطه درست انجام نشده است و این عامل باعث شده تا سرمایه گذاران ریسک حضور در این حوزه را قبول نکنند.

شما میتوانید pdfاتوماسیون صنعتی وهمچنین دیگر مقالات  زیمنس ما از جمله اتوماسیون صنعتی چیست را در مقالات ما بخوانید ومحصولات دیگر ما مثل plc ، سافت استارتر ، لوگو زیمنس را در سایت ما ببینید.

اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق در جهان

صاحبنظران به حق اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق را صنعتِ صنعت ساز نامیده اند. صرف نظر از اینکه سیستم های اتوماسیون نقش مغز و اعصاب را برای یک کارخانه بازی می کنند و در نتیجه مهمترین و حساس ترین بخش های یک فرایند تولیدی را تشکیل می دهند،شواهد بسیاری برای راهبردی بودن اتوماسیون و کنترل در صنایع کشورها دلالت مینمایند.

آمارهای جهانی نشان دهنده این واقعیت هستند که چند کشور صنعتی بزرگ جهان هم بزرگترین تولید کنندگان و هم بزرگترین مصرف کنندگان این فناوری می باشند.

این آمارها بیان گر آن است که آمریکا،ژاپن و آلمان که سه قدرت صنعتی اول جهان هستند،

به ترتیب حدود ۳۹% و ۲۳% و ۱۰% مصرف سیستم های اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق را (مجموعاً ۷۲%) به اختصاص داده اند . از طرف دیگر ۳۶% و ۲۶% و ۱۶% از تجهیزات و نرم افزارهای اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق(مجموعاً ۷۸%) را نیز تولید می کنند.

این آمار به خوبی نشانگر آن است که در صورتی که بخواهیم در زمینه صنعت توفیق داشته باشیم باید هم به استفاده گسترده و مناسب از فناوری پیشرفته  اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق در صنایع خود و هم به تولید این فناوری در کشور اهتمام ورزیم.

از این دیدگاه فناوری اتوماسیون صنعتی وابزاردقیق به دلیل همین جنبه خاص یعنی اهمیت آن برای رقابت پذیر ساختن تولید در همه رشته های صنعتی جایگاه ویژه ای دارد.

در کشور ژاپن حدود ۱۰ تا ۱۵ کارخانه در حوزه تولید روبات فعالیت می کنند. نکته جالب در ژاپن وجود کارخانه هایی به نام کارخانه های تاریک است که با اتوماسیون سازی کارخانه ها در این کشور رواج یافته است.

این کارخانه ها بدون هیچ گونه نور و روشنایی فعالیت می کنند و برای ایجاد روشنایی،برقی مصرف نمی کنند. کاوازاکی از جمله شرکت هایی است که در زمینه تولید روبات فعالیت می کند.

شرکتی قدرتمند با سالها سابقه و پشتوانه ی مالی که دارای تعدادی روبات نصب شده در کارخانجات مختلف سطح کشور می باشد. در حقیقت اولین روباتهای صنعتی نصب شده در کشور از نوع کاوازاکی بودند که در سال ۱۳۷۳ در خط تولید پراید در کارخانه سایپا نصب شدند.

عملیات جوشکاری سقف بدنه ها را انجام می دادند. شرکت های دیگری چون ABB و امثال اینها به نوعی تمامی بازار جهانی را در اختیار گرفته اند و رقابت با آنها اگر هوشمندانه نباشد غیرممکن است.

شما میتوانید pdfاتوماسیون صنعتی وهمچنین دیگر مقالات ما از جمله اتوماسیون صنعتی چیست را در مقالات ما بخوانید ومحصولات دیگر ما مثل plc ، سافت استارتر ، لوگو زیمنس را در سایت ما ببینید.
منبع iranmicro.ir