آشنایی با کد ANSI رله‌های حفاظتی و اهمیت آن‌ها در سیستم‌های الکتریکی
توسط simatec
مدت زمان خواندن این وبلاگ :
۹ دقیقه
سطح مقاله:
پیشرفته
چه چیزی یاد خواهم گرفت؟
رله‌های حفاظتی جزء لاینفک سیستم‌های برق صنعتی و شبکه‌های الکتریکی هستند که به حفاظت از تجهیزات در برابر خطاهای مختلف مانند اتصال کوتاه، افزایش جریان و خطای زمین کمک می‌کنند. این رله‌ها تحت استانداردهای خاصی درجه‌بندی می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها کدهای ANSI رله‌های حفاظتی هستند. در این مقاله، به بررسی کدهای ANSI مختلف و نحوه عملکرد رله‌های حفاظتی خواهیم پرداخت.
مزایای به دست آمده:
- گسترش آسان شبکه
- ارتباط سریع و پایدار
- پیکربندی ساده
- قابلیت اطمینان بالا
- امنیت بیشتر
برای دانلود راهنمای نصب کلیک کنید
جدول کد ANSI رله‌های حفاظتی
| نام رله | شرح | کد استاندارد |
|---|---|---|
| رله راه‌انداز تأخیری (TIME DELAY STARTING OR CLOSING RELAY) | رله کمکی با تأخیر برای ارسال فرمان وصل دیگر رله‌ها | ۲ |
| رله اینترلاک (CHECKING OR INTERLOCKING RELAY) | کنترل شرایط لازم جهت تغییر وضعیت کلید | ۳ |
| کنتاکتور اصلی (MASTER CONTACTOR) | کنتاکتور اصلی با بالاترین توان قطع و وصل | ۴ |
| رله دیستانس (فاصله‌یاب) (DISTANCE RELAY) | اندازه‌گیری امپدانس شبکه در زمان بروز خطای فازها | ۲۱ |
| رله دیستانس (فاصله‌یاب) (DISTANCE RELAY) | اندازه‌گیری امپدانس شبکه در زمان بروز خطای فاز و زمین | N21 |
| رله افزایش شار مغناطیسی (OVER FLUX RELAY) | عمل در اثر افزایش بیش از حد شار مغناطیسی ترانسفورماتور | ۲۴ |
| رله چک کننده حالت سنکرون (SYNCHRONIZING CHECK RELAY) | کنترل درجه حرارت روغن ترانسفورماتور | ۲۶ |
| رله افزایش درجه حرارت روغن (OIL TEMPERATURE RELAY) | عمل در صورت افزایش درجه حرارت روغن ترانسفورماتور | ۲۷ |
| رله کاهش ولتاژ (UNDER VOLTAGE RELAY) | عمل در صورت کاهش ولتاژ بیش از حد تنظیمی | ۲۷ |
| رله خبری (ANNUNCLATOR RELAY) | کنترل عبور توان و عملکرد در صورت مغایرت آن | ۳۲ |
| رله جهت دار قدرتی (DIRECTIONAL POWER RELAY) | کنترل جهت عبور توان و عملکرد در صورت مغایرت | ۳۲ |
| رله کاهش توان یا جریان (UNDER CURRENT OR UNDER POWER RELAY) | عمل در صورت کاهش جریان یا توان از حد تنظیم شده | ۳۷ |
| رله مؤلفه منفی جریان (REVERSE PHASE OR PHASE BALANCE CURRENT RELAY) | عمل در صورت جابجایی فازها یا عدم تعادل جریان | ۴۶ |
| رله حرارتی ترانسفورماتور (TRANSFORMER THERMAL RELAY) | عمل در صورت افزایش درجه حرارت ترانسفورماتور | ۴۹ |
| رله افزایش درجه حرارت سیم پیچ (WINDING TEMPERATURE RELAY) | عمل در صورت افزایش درجه حرارت سیم پیچ ترانسفورماتور | ۴۹ |
| رله جریان زیاد لحظه‌ای (INSTANTANEOUS OVER CURRENT RELAY) | عمل در صورت بروز اتصالی‌های شدید به صورت آنی | ۵۰ |
| رله اتصال زمین لحظه‌ای (INSTANTANEOUS EARTH FAULT RELAY) | عمل در صورت اتصالی‌های شدید فاز با زمین | ۵۱ |
| رله جریان زیاد تأخیری (TIME DELAY OVERCURRENT RELAY) | عمل در صورت اتصالی فازها با تأخیر زمانی هماهنگ | ۵۱ |
| رله اتصال زمین تأخیری (TIME DELAY EARTH FAULT RELAY) | حساس به جریان‌های اتصال زمین کم | N51 |
| رله اتصال زمین حساس (SENSITIVE EARTH FAULT RELAY) | عمل در صورت اتصالی فاز با زمین با تأخیر زمانی | N51 |
| رله اتصال زمین پشتیبان (STANDBY EARTH FAULT RELAY) | عمل با تأخیر بیشتر به عنوان پشتیبان | N51 |
| کلید قطع کننده مدار متناوب (A.C. CIRCULT BREAKER) | کلید برای قطع مدارهای AC | ۵۲ |
| رله ضریب قدرت (POWER FACTOR RELAY) | عمل در صورت تغییر ضریب قدرت از حد تنظیم شده | ۵۵ |
| رله اضافه ولتاژ (OVER VOLTAGE RELAY) | عمل در صورت نامتعادل شدن ولتاژها یا جریان‌ها | ۵۹ |
| رله نامتعادلی ولتاژها و یا جریان‌ها (VOLTAGE OR CURRENT UNBALANCE RELAY) | عمل در صورت نامتعادل شدن ولتاژها یا جریان‌ها | ۶۰ |
| رله عملکرد فیوز (FUSE FAILURE RELAY) | عمل در صورت اشکال در مدار ثانویه ترانسفورماتور | ۶۰ |
| رله بوخهولتز (BUCHHOLTZ RELAY) | عمل در صورت ایجاد گاز یا چرخش سریع روغن در ترانسفورماتور | ۶۳ |
| رله دریچه انفجار (PRESSURE RELIEF RELAY) | عمل در صورت افزایش فشار داخل تانک ترانسفورماتور | D62 |
| رله اتصال زمین محدوده (RESTRICTED EARTH FAULT RELAY) | عمل در صورت بروز اتصال زمین در محدوده رله | 64N87 |
| رله حفاظتی اتصال زمین (RESIDUAL VOLTAGE EARTH FAULT RELAY) | عمل در صورت ایجاد ولتاژی بیش از حد در نوترال ترانسفورماتور | ۶۴ |
| رله اضافه جریان جهت‌دار (DIRECTIONAL OVER CURRENT RELAY) | عمل در صورت بروز اتصالی فازها در جهت رله | ۶۷ |
| رله اتصال زمین جهت‌دار (DIRECTIONAL EARTH FAULT RELAY) | عمل در صورت بروز اتصالی فاز با زمین در جهت رله | C67 |
| رله بلوک (مسدود) کننده (BLOCKING RELAY) | بلوکه کردن یک یا چند عملکرد در صورت تحریک | ۶۸ |
| رله سطح روغن (OIL LEVEL RELAY) | عمل در صورت افزایش یا کاهش سطح روغن ترانسفورماتور | ۷۱ |
| رله آلارم (ALARM RELAY) | عمل در صورت تحریک برای ایجاد آلارم | ۷۴ |
| رله کنترل مدار قطع دیژنکتور (TRIP CIRCUIT SUPERVISION RELAY) | عمل در صورت اشکال در مدار کنترل قطع دیژنکتور | ۷۴ |
| رله جریان زیاد (DC) (D.C. OVER CURRENT RELAY) | عمل در صورت افزایش جریان DC از حد تنظیمی | ۷۶ |
| رله عمل کننده با سیگنال رله پروتکشن (TELEPROTECTION OPERATING RELAY) | عمل در صورت فعال شدن سیستم تله پروتکشن | ۷۷ |
| رله اندازه‌گیری زاویه فاز (PHASE ANGLE MEASURING RELAY) | اندازه‌گیری زاویه فاز و عمل در صورت خروج از محدوده تنظیمی | ۷۸ |
| رله وصل مجدد (RECLOSING RELAY) | عمل در صورت قطع خودکار فیدر ناشی از خطا | ۷۹ |
| رله فرکانسی (FREQUENCY RELAY) | عمل در صورت تغییر فرکانس شبکه از حد مجاز | ۸۱ |
| رله انتخاب کننده (کنترل اتوماتیک) (AUTOMATIC SELECTIVE RELAY) | انتخاب وضعیت عملکرد یا انتقال فرمان به واحد دیگر | ۸۳ |
| رله دریافت سیگنال تریپ از طریق سیم پیلوت (CARRIER OR PILOT WIRE RECEIVE RELAY) | دریافت سیگنال قطع از پست مقابل و قطع کلید | ۸۵ |
| رله لاک اوت (قفل کننده) (LOCKING OUT RELAY) | مسدود کردن فرمان وصل فیدر در صورت عملکرد سیستم حفاظتی | ۸۶ |
| رله دیفرانسیل (تفاضلی) (DIFFERENTIAL PROTECTIVE RELAY) | عمل در صورت عدم توازن جریان‌های ورودی و خروجی | ۸۷ |
| رله دیفرانسیل ترانسفورماتور (TRANSFORMER DIFFERENTIAL RELAY) | عمل در صورت عدم توازن جریان‌های ترانسفورماتور | T87 |
| رله دیفرانسیل خط یا کابل (LINE DIFFERENTIAL RELAY) | عمل در صورت اختلاف جریان در ابتدا و انتهای خط | L77 |
| رله کنترل اتوماتیک ولتاژ (AUTOMATIC VOLTAGE REGULATOR RELAY) | ثابت نگهداشتن ولتاژ ثانویه ترانسفورماتور | ۹۰ |
| رله فرمان قطع (TRIP RELAY) | تحریک کویل قطع دیژنکتور | ۹۴ |
| رله فاصله‌یاب (FAULT LOCATOR RELAY) | تعیین فاصله محل اتصالی از محل پست | ۹۶ |
کد ANSI رله‌های حفاظتی
مهندسان کمک می‌کنند تا به راحتی رله‌های مختلف را شناسایی کرده و آن‌ها را در مدارها به کار ببرند. برخی از مهم‌ترین کدهای ANSI رله‌های حفاظتی عبارتند:
- کد ANSI 27: رله کاهش ولتاژ (Under Voltage Relay)، که در صورت کاهش ولتاژ به میزان تنظیم شده عمل می‌کند.
- کد ANSI 51: رله جریان زیاد تأخیری (Time-Delay Overcurrent Relay)، که در هنگام بروز خطای فاز با تأخیر زمانی هماهنگ با سایر رله‌ها عمل می‌کند.
- کد ANSI 21: رله دیستانس (Distance Relay)، که برای شناسایی خطای فاز و زمین از طریق اندازه‌گیری امپدانس استفاده می‌شود.
- کد ANSI 49: رله حرارتی ترانسفورماتور (Transformer Thermal Relay)، که برای جلوگیری از افزایش دما در ترانسفورماتور طراحی شده است.
- کد ANSI 87: رله دیفرانسیل (Differential Relay)، که برای شناسایی عدم توازن جریان‌های ورودی و خروجی در ترانسفورماتور یا دیگر تجهیزات استفاده می‌شود.
| نام رله | توضیحات | کد ANSI |
|---|---|---|
| Over Flux Relay | رله‌ای که در صورت افزایش شار مغناطیسی ترانسفورماتور از حد معین، عمل می‌کند. | ۲۴ |
| Differential Relay | رله‌ای که برای تشخیص عدم توازن جریان‌های ورودی و خروجی در سیستم‌های مختلف استفاده می‌شود. | ۸۷ |
| Transformer Differential Relay | رله‌ای که عدم توازن جریان‌های ورودی و خروجی ترانسفورماتور را تشخیص می‌دهد. | T87 |
| Line Differential Relay | رله‌ای که برای تشخیص اختلاف جریان بین ابتدای خط و انتهای آن به کار می‌رود. | L77 |
| Automatic Voltage Regulator Relay | رله‌ای که برای تنظیم ولتاژ ترانسفورماتور به‌طور خودکار از طریق کنترل تپ‌ها استفاده می‌شود. | ۹۰ |
| Fault Locator Relay | رله‌ای که محل دقیق اتصال خطای برق را در شبکه تعیین می‌کند. | ۹۶ |
| Reclosing Relay | رله‌ای که پس از قطع شدن فیدر به دلیل خطاهای مجاز، به‌طور خودکار رله وصل مجدد را فعال می‌کند. | ۷۹ |
| Over Current Relay | رله‌ای که در صورت بروز اضافه جریان، مدار را قطع می‌کند. | ۵۱ |
| Under Voltage Relay | رله‌ای که در صورت کاهش ولتاژ از حد تنظیم‌شده عمل می‌کند. | ۲۷ |
| Directional Power Relay | رله‌ای که جهت توان را بررسی کرده و در صورت مغایرت با تنظیمات، عمل می‌کند. | ۳۲ |
| Voltage or Current Unbalance Relay | رله‌ای که برای شناسایی عدم تعادل در ولتاژ یا جریان‌ها طراحی شده است. | ۶۰ |
| Earth Fault Relay | رله‌ای که در صورت وقوع اتصال زمین در سیستم، عمل می‌کند. | ۵۱ |
| Over Voltage Relay | رله‌ای که در صورت افزایش ولتاژ از حد تنظیم‌شده، عمل می‌کند. | ۵۹ |
| Under Current Relay | رله‌ای که در صورت کاهش جریان از حد تنظیم‌شده، عمل می‌کند. | ۳۷ |
| Load Shedding Relay | رله‌ای که برای کنترل افت بار در سیستم‌های توزیع شده و زمان‌بندی بر اساس اولویت استفاده می‌شود. | ۶۷ |
| Pressure Relief Relay | رله‌ای که برای جلوگیری از فشار بیش از حد در مخازن و ترانسفورماتورها استفاده می‌شود. | D62 |
انواع رله‌های حفاظتی
رله‌های حفاظتی به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- رله‌های تکی: این رله‌ها برای انجام یک نوع حفاظت خاص به کار می‌روند، مانند رله اضافه جریان یا رله ولتاژ.
- رله‌های مولتی فانکش (چند عملکردی): این رله‌ها ترکیبی از چندین عملکرد حفاظتی در یک دستگاه هستند. به عنوان مثال، یک رله می‌تواند هم حفاظت جریان زیاد و هم حفاظت اتصال زمین را انجام دهد.
در میان رله‌های حفاظتی، رله‌های دیستانس و دیفرانسیل (کدهای ANSI 21 و ۸۷) از پرکاربردترین‌ها هستند، زیرا قابلیت شناسایی خطاهای مختلف در سیستم‌های برق را دارند.
رله لاک اوت چیست؟
رله لاک اوت (Lock Out Relay) یکی از رله‌های حفاظتی مهم است که در صورت بروز خطاهای شدید در سیستم، فرمان قطع فیدر را مسدود می‌کند. این رله می‌تواند از آسیب به تجهیزات حساس جلوگیری کرده و از ادامه کار سیستم در شرایط خطرناک جلوگیری کند.
چرا کدهای ANSI در رله‌ها اهمیت دارند؟
کدهای ANSI برای استانداردسازی عملکرد رله‌ها در سراسر جهان استفاده می‌شوند. این کدها به هر رله یک شناسه منحصر به فرد می‌دهند که تعیین می‌کند چه نوع حفاظتی را انجام می‌دهد. با استفاده از این کدها، مهندسان قادرند به راحتی سیستم‌های حفاظتی را طراحی، نصب و نگهداری کنند.
انتخاب ترانسمیتر یا ترانسدیوسر: چه چیزی باید در نظر گرفته شود؟
هنگام انتخاب ترانسمیتر یا ترانسدیوسر مناسب برای یک برنامه خاص، عوامل مختلفی باید مد نظر قرار گیرد:
- دقت: برای برخی کاربردها، دقت بالا در اندازه‌گیری بسیار مهم است.
- برد: اگر نیاز به ارسال داده‌ها به مسافت طولانی دارید، یک ترانسمیتر انتخاب بهتری است.
- مقیاس‌پذیری: بسته به مقیاس سیستم، ممکن است انتخاب ترانسمیتر یا ترانسدیوسر متفاوت باشد.
سوالات شما , پاسخ ما
ANSI (American National Standards Institute) یک سازمان غیرانتفاعی است که استانداردهای مختلف در صنعت برق، از جمله کدهای رله‌های حفاظتی را تعیین می‌کند.
رله‌های حفاظتی وظیفه حفاظت از تجهیزات برق را در برابر خطاهایی مانند اضافه‌جریان، کاهش ولتاژ، یا خطای زمین دارند.
کدهای ANSI برای شناسایی عملکردهای مختلف رله‌های حفاظتی استفاده می‌شوند. هر کد نشان‌دهنده یک نوع حفاظت خاص است.
رله لاک اوت (Lock Out Relay) در صورت بروز خطاهای شدید، از وصل مجدد سیستم جلوگیری می‌کند تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری شود.
دهای ANSI مجموعه‌ای از کدهای استاندارد هستند که برای شناسایی نوع عملکرد رله‌های حفاظتی و نوع خطای آن‌ها در سیستم‌های الکتریکی استفاده می‌شوند.
بله، هر رله حفاظتی بر اساس نوع خطای شناسایی شده و عملکرد حفاظتی خود یک کد ANSI منحصر به فرد دارد.
این کدها معمولاً در دفترچه راهنمای رله‌ها و همچنین روی خود رله‌ها درج شده‌اند. این کدها به مهندسان کمک می‌کنند تا نوع حفاظت مورد نیاز را شناسایی کرده و آن را به درستی تنظیم کنند.
تفاوت‌های کدهای ANSI به نوع عملکرد رله‌ها بستگی دارد. برخی کدها برای حفاظت در برابر جریان زیاد، برخی دیگر برای حفاظت از ولتاژ، و برخی برای جلوگیری از اتصال کوتاه و دیگر مشکلات الکتریکی طراحی شده‌اند.
استفاده از کدهای ANSI باعث ایجاد هماهنگی و استانداردسازی در سیستم‌های حفاظتی می‌شود و از سردرگمی جلوگیری کرده و کارایی سیستم‌ها را بهبود می‌بخشد.
نتیجه‌گیری:
کدهای ANSI رله‌های حفاظتی به عنوان یک استاندارد جهانی در صنعت برق به کار می‌روند و به مهندسان کمک می‌کنند تا سیستم‌های حفاظتی مؤثری طراحی کنند. از آن‌جا که این رله‌ها نقش حیاتی در حفاظت از تجهیزات برق دارند، درک دقیق کدهای ANSI و نحوه عملکرد آن‌ها برای هر فردی که در این حوزه فعالیت می‌کند ضروری است.